Świąd swędzenie skóry
Świąd jest nieprzyjemnym, trudnym do zniesienia uczuciem, powodującym potrzebę drapania. Może dotyczyć:
- skóry
- błon śluzowych ( jama ustna, gardło, odbyt, pochwa itp.)
- górnych dróg oddechowych- nos, gardło, krtań
- spojówek
Świąd może być miejscowy lub uogólniony. Nie jest chorobą samą w sobie, może stanowić objaw wielu schorzeń.
Przyczyny świądu miejscowego:
- użądlenie lub ukąszenie owada- świąd w miejscu użądlenia, często obrzęk tej okolicy, w razie alergii na jad owadów miejscowa reakcja alergiczna lub reakcja uogólniona. Szczególnie uporczywy świąd powoduje zwłaszcza ukąszenie komara
- gojąca się rana
- miejscowe przesuszenie skóry
- reakcja na nikiel – biżuteria, zegarek
- miejscowa reakcja uczuleniowa na część garderoby ( np. majtki z tworzywa sztucznego, gumkę spodni, ściągacz skarpetki itp.)
- katar alergiczny
- reakcja alergiczna ze strony gardła, krtani
- zapalenie spojówek
- zmęczenie oczu
Przyczyny świądu uogólnionego:
- alergiczne schorzenia skóry- np. atopowe zapalenie skóry, pokrzywka
- przewlekła niewydolność nerek
- zastój żółci (cholestaza), żółtaczka cholestatyczna- może pojawiać się przy zapaleniach wątroby, marskości wątroby, kamicy pęcherzyka żółciowego i dróg żółciowych, nowotworach dróg żółciowych, wątroby i dwunastnicy, w ciąży (cholestaza ciężarnych)
- schorzenia hematologiczne- ziarnica złośliwa, czerwienica prawdziwa i inne
- choroby tarczycy, zwłaszcza niedoczynność
- cukrzyca
- schorzenia przytarczyc (nadmiar wapnia)
- guzy mózgu, ropnie mózgu
- stwardnienie rozsiane
- nowotwory
- leczenie morfiną lub innym opioidem
- zaburzenia psychiczne
Uporczywy świąd może prowadzić do powstawania na skórze tzw. przeczosów- linijnych ubytków naskórka w miejscach drapanych, które mogą ulec nadkażeniu bakteryjnemu. Może również być przyczyną obniżenia nastroju i zaburzeń emocjonalnych.
Diagnostyka
W przypadku świądu miejscowego zazwyczaj łatwo określić przyczynę dolegliwości. W razie świądu uogólnionego należy brać pod uwagę wszystkie wymienione wyżej przyczyny, w pierwszej kolejności wykluczając rekcje alergiczne (np. proszek do prania, środki do mycia i pielęgnacji skóry, składnik pokarmowy itp.). Trzeba pamiętać, że świąd może towarzyszyć nowotworom, wyprzedzając inne ich objawy nawet o kilka lat.
Leczenie
Leczenie świądu zależy przede wszystkim od jego przyczyny.