Świąd swędzenie skóry

Świąd jest nieprzyjemnym, trudnym do zniesienia uczuciem, powodującym potrzebę drapania. Może dotyczyć:

• skóry
• błon śluzowych ( jama ustna, gardło, odbyt, pochwa itp.)
• górnych dróg oddechowych- nos, gardło, krtań
• spojówek

Świąd może być miejscowy lub uogólniony. Nie jest chorobą samą w sobie, może stanowić objaw wielu schorzeń.

Przyczyny świądu miejscowego:

• użądlenie lub ukąszenie owada- świąd w miejscu użądlenia, często obrzęk tej okolicy, w razie alergii na jad owadów miejscowa reakcja alergiczna lub reakcja uogólniona. Szczególnie uporczywy świąd powoduje zwłaszcza ukąszenie komara
• gojąca się rana
• miejscowe przesuszenie skóry
• reakcja na nikiel – biżuteria, zegarek
• miejscowa reakcja uczuleniowa na część garderoby ( np. majtki z tworzywa sztucznego, gumkę spodni, ściągacz skarpetki itp.)
• katar alergiczny
• reakcja alergiczna ze strony gardła, krtani
• zapalenie spojówek
• zmęczenie oczu

Przyczyny świądu uogólnionego:

• alergiczne schorzenia skóry- np. atopowe zapalenie skóry, pokrzywka
• przewlekła niewydolność nerek
• zastój żółci (cholestaza), żółtaczka cholestatyczna- może pojawiać się przy zapaleniach wątroby, marskości wątroby, kamicy pęcherzyka żółciowego i dróg żółciowych, nowotworach dróg żółciowych, wątroby i dwunastnicy, w ciąży (cholestaza ciężarnych)
• schorzenia hematologiczne- ziarnica złośliwa, czerwienica prawdziwa i inne
• choroby tarczycy, zwłaszcza niedoczynność
• cukrzyca
• schorzenia przytarczyc (nadmiar wapnia)
• guzy mózgu, ropnie mózgu
• stwardnienie rozsiane
• nowotwory 
• leczenie morfiną lub innym opioidem
• zaburzenia psychiczne

Uporczywy świąd może prowadzić do powstawania na skórze tzw. przeczosów- linijnych ubytków naskórka w miejscach drapanych, które mogą ulec nadkażeniu bakteryjnemu. Może również być przyczyną obniżenia nastroju i zaburzeń emocjonalnych.

Diagnostyka

W przypadku świądu miejscowego zazwyczaj łatwo określić przyczynę dolegliwości. W razie świądu uogólnionego należy brać pod uwagę wszystkie wymienione wyżej przyczyny, w pierwszej kolejności wykluczając rekcje alergiczne (np. proszek do prania, środki do mycia i pielęgnacji skóry, składnik pokarmowy itp.). Trzeba pamiętać, że świąd może towarzyszyć nowotworom, wyprzedzając inne ich objawy nawet o kilka lat.

Leczenie

Leczenie świądu zależy przede wszystkim od jego przyczyny.